menu  

Joods Monument Arnhem
Joods Monument Arnhem

Welkom bij de site van het Joods Monument Arnhem

Welcome to the site of the Jewish Monument Arnhem

 

Een gedenkteken voor de 1500 Joodse Arnhemmers die omkwamen tijdens de Tweede Wereldoorlog.

 

A memorial to the 1500 Jewish residents of Arnhem who died during the Second World War.


Hun namen staan niet op het gedenkteken, maar wel op deze site. Ze zijn opzoekbaar onder de rubriek 'namen'. Bij een aantal staat nadere informatie of een levensgeschiedenis. QR codes op beide zijden van de de sokkel van het monument leiden naar de site.

 

Their names are not on the memorial, but they can be found under the heading 'names' on this site. Some contain further information or a life history. QR codes on both sides of the monument's plinth lead to the site.


Het gedenkteken 'Laatste Bagage' is in 2019 onthuld. Het is ontworpen door Betty Jacobs.

 

The 'Last Luggage' memorial was unveiled in 2019. It was designed by Betty Jacobs.

 

De tekst op de thorarol luidt: "Vergeet nimmer wat hen is aangedaan". Op de voorkant van de sokkel staat: "Bruut weggerukt maar hun geest en traditie blijven". Op de achterkant: "Ongeveer 1500 Joden werden afgevoerd slechts weinigen keerden terug naar hun Arnhem'.

 

The text on the Torah scroll reads: "Never forget what was done to them". The front of the pedestal reads: "Brutally taken away but their spirit and tradition remain". On the back: "About 1500 Jews were deported but few returned to their Arnhem".


De jaarlijkse herdenking vindt plaats op de tweede zondag van november op de Jonas Daniël Meijerplaats/Kippenmarkt 

In 2025 zal de herdenking op zondag 9 november van 11.00-12.00 uur gehouden worden.


The annual commemoration takes place on the second Sunday of November at the Jonas Daniël Meijerplaats / Kippenmarkt.

In 2025 the commemoration will be held on Sunday 9 November 11 to 12 am.


Hieronder is het actuele nieuws vermeld. Voor een overzicht van alle nieuws klik op:

Lees meer nieuws over het Joods Monument Arnhem...

 

The current news (in Dutch) is listed below. For an overview of all news click on:

Lees meer nieuws over het Joods Monument Arnhem...

 

 

12 november 2024: Herdenking bij het Joods Monument Arnhem 2024
Op zondag 10 november vond de jaarlijkse herdenking bij het Joods Monument plaats. Sprekers waren burgemeester Ahmed Marcouch, rector van het Olympus College Ilja Faber en David Simon, voorzitter van Yad Vashem Nederland. Meer...

6 november 2024: start Kofferproject Olympus College 2024

Op 6 november 2024 opende rector Ilja Faber van het Olympus College het ‘Kofferproject’ 2024, een geschiedenisproject over de Holocaust en het lot van de Arnhemse Joden 40-45. Het Olympus College neemt daarmee het stokje over van het Beekdal Lyceum. Meer…

16 oktober 2024: Programma herdenking Joods Monument Arnhem op 10 november 2024

Op zondag 10 november 2024 wordt de jaarlijkse herdenkingsbijeenkomst georganiseerd met aanvang van 11.00 uur bij het Joods Monument Arnhem op de Kippenmarkt/Jonas Daniël Meijerplaats. Voor het programma, klik hier.

14 oktober 2024: lezing Volksuniversiteit Wageningen over Han Hollander

Op woensdag 30 oktober 2024 om 20.00 uur houdt Govert van Brakel (NCRV/NOS) een lezing over het leven van Han Hollander (Deventer, 1886). De legendarische vooroorlogse sportverslaggever stierf in 1943 in het vernietigingskamp Sobibor, samen met zijn vrouw Leentje Smeer. Voor meer informatie over de lezing, klik hier.


3 oktober 2024: Moritz Lobstein, apotheker Apeldoornseweg

Harry Koster schreef over de lotgevallen van Moritz Lobstein, die van 1923 tot 1941 apotheker was aan de Apeldoornseweg. Lees hier zijn verhaal.


2 oktober 2024: Terug naar 42
Cursus Rozet: Arnhem kende voor de oorlog een bloeiende Joodse gemeenschap. Met de razzia's van eind 1942 werd het merendeel afgevoerd om vermoord te worden. We kijken terug op deze bewogen periode met onze gast Ella. Lees meer...

30 september 2024: 17 nieuwe struikelstenen in Arnhem

Op donderdag 26 september j.l. zijn op 9 adressen in Arnhem 17 nieuwe struikelstenen gelegd ter nagedachtenis aan de Joodse oud-bewoners of verzetsstrijders. De steenlegging werd voorafgegaan door een herdenkingsbijeenkomst in het stadhuis, waar ook leerlingen van drie Arnhemse middelbare scholen aanwezig waren. Lees meer...




3 augustus 2024: Over de Jodenvervolging in Arnhem 1 oktober 2024
Lezing Volksuniversiteit Wageningen: Historicus Cees Haverhoek vertelt over de medewerking van de autoriteiten en de rol van de Arnhemse politie tijdens de Jodenvervolging in Arnhem. Twee korte documentaires begeleiden zijn verhaal. De lezing wordt gehouden in het Heerenstraattheater in Wageningen op dinsdag 1 oktober van 14.00-16.00 uur. Voor meer informatie en/of inschrijven, klik hier.


2 augustus 2024: In de voetsporen van de 'Stille slag' op 31 augustus 2024

Erfgoedcentrum Rozet: documentaire over Arnhemse Joodse onderduikkinderen met aansluitend een wandeling langs Joodse huizen met hun verhalen. Datum: zaterdag 31 augustus 2024, 15.30-17.30 uur. Start Rozet, einde Joods monument. Kosten 11.00 euro. Voor meer informatie en/of inschrijven klik hier. De volgende editie zal zijn op zaterdag 10 mei 2025, klik hier.

 

27 juni 2024: Alijda Bachrach krijgt een straatnaam in Schuytgraaf-Noord
Negen Arnhemse vrouwen die streden tegen discriminatie en vervolging krijgen een straatnaam in een nieuw te bouwen buurt in Schuytgraaf-Noord. Ook de naam van Alijda Bachrach (1917-2005) wordt vereeuwigd in de Alijda Bachrachsingel. Meer...

 

26 juni 2024: Max Wolff bij 80 jaar D-day
De oorlogsveteraan Max Wolff uit Arnhem was op 6 juni j.l. aanwezig bij de herdenking van D-day in Normandië, dit jaar 80 jaar geleden. De 98-jarige is het laatste nog levende lid van de Prinses Irene Brigade. Hij deed mee aan de bevrijding van Nederland in mei 1945. Zie het artikel in de 
Gelderlander van 6 juni 2024. Zijn oorlogsverhaal is hier te lezen. In het wijkblad de Penseelstreek (zomer 2024/109/pagina 5) staat een artikel over zijn vermelding op de Britse D-day herdenkingsmuur.

 

6 mei 2024: Dodenherdenking 4 mei 2024

Op 4 mei werden 's middags korte toespraken gehouden en bloemen gelegd bij verschillende verzetsmonumenten in Arnhem. 's Avonds was de herdenking bij het monument 'Mens tegen macht' op het Audrey Hepburnplein. Burgemeester Marcouch bepleitte 'zorg om de toekomst van het verleden', omdat de waarschuwing die uitgaat van de WO II minder krachtig wordt. Meer ...


25 april 2024: Pastoorstraat 18, de brief van Sally Cohen uit Blechhammer

Jeroen Driessen stuurde ons de brief die Sally Cohen in februari 1944 vanuit het kamp Blechhammer meegaf voor zijn vriend Jan Willem Driessen (1904), de opa van Jeroen. De brief bevatte een dringend verzoek om hulp, maar kwam nooit aan. Jeroen tekende het verhaal op en zorgde voor vijf struikelstenen op de Pastoorstraat 18, waar de familie woonde. Klik hier voor het verhaal, klik hier voor de persoonlijke pagina van Sally.

 

26 maart 2024: Het levensverhaal van David en Christina Bachrach-Eijsman uit Klarendal 

Michèlle van Hofwegen en Gerard Gijsbertsen beschreven de levens van
Christina Bachrach-Eijsman (1884-1943), haar man David Bachrach (1885-1929)
en hun vier kinderen. Het Joodse gezin woonde aan de Atjehstraat 12
in de Arnhemse wijk Klarendal. Klik hier.

 

1 februari 2024: In de voetsporen van de Stille slag 20 april 2024

Erfgoedcentrum Rozet: documentaire over Arnhemse Joodse onderduikkinderen met aansluitend een wandeling langs Joodse huizen met hun verhalen. Datum: zaterdag 20 april 2024, 15.30-17.30 uur. Start Rozet, einde Joods monument. Kosten 11.00 euro. Voor meer informatie en/of inschrijven klik hier.

 

17 januari 2024: Stilstaan bij de Holocaust in januari
27 januari is het International Holocaust Memorial Day. Daarom kun je de hele maand januari leren over de Holocaust. Bijvoorbeeld tijdens een lezing, herdenking of museumbezoek. Op de nieuwe website leeroverdeholocaust staat een overzicht van de activiteiten. Klik hier.

 

1 januari 2024: Documentaire 'Dagboek waar zal jij nog eens terecht komen?'

Op 22 oktober 2023 vond voor klein publiek in de sjoel in Dieren de première plaats van de documentaire 'Dagboek waar zal jij nog eens terecht komen?'In de documentaire vertolken vier Arnhemse leeftijdgenoten dagboekfragmenten van de 19 jarige Joodse Arnhemse Ada Goldsmid. Meer...

 
12 december 2023: Chanoekaviering 2023
Op dinsdag 12 december 2023 vond de Chanoekaviering voor de synagoge aan de Pastoorstraat plaats. Burgemeester Ahmed Marcouch en opperrabijn Benyomin Jacobs voerden het woord en staken de lampjes van de grote kandelaar aan. Meer...


17 november 2023: Beekdal presenteert Holocaustproject 2023

Op 16 november 2023 opende loco-burgemeester Bob Roelofs op het Beekdal lyceum de presentatie-avond van het Holocaustproject. Leerlingen hebben de afgelopen tijd intensief aan het project gewerkt en bezochten o.a. kamp Vught. Roelofs prees hun onderzoek en inzet. Rector van der Graaff sprak zijn trots uit. Er viel van alles zien: werkstukken in soorten en maten, muurkranten en ook films. Meer…


12 november 2023: herdenking bij het Joods Monument Arnhem 2023
Op zondag 12 november j.l. voerden burgemeester Ahmed Marcouch, rector van het Beekdal lyceum Niels van der Graaff en David Simon voorzitter van Yad Vashem Nederland het woord ter gelegenheid van de jaarlijkse herdenking bij het Joods monument Arnhem....Meer

 
8 november 2023: 
Marc van Berkel over Holocaust educatie
Op woensdagavond 8 november 2023 interviewde René Gademann in Rozet Gelderse Gast Marc van Berkel, bijzonder hoogleraar Holocausteducatie in  Nijmegen. Voor een geinteresseerd publiek vertelde hij over de Holocausteducatie in het onderwijs.... Meer


6 november 2023: Opening expositie ‘Joodse Arnhemmers 40-45’ 

Wethouder Bob Roelofs opende afgelopen maandag de expositie ‘Joodse Arnhemmers 40-45’ in de bibliotheek van Rozet. De expositie herinnert aan het lot van de 1500 Joodse Arnhemmers die uit de stad weggevoerd werden om vermoord te worden. Toen de ‘Slag om Arnhem’ in 1944 losbarstte, was een andere slag - de deportatie van 1500 stadsgenoten – al een klein jaar eerder voltooid: ‘de Stille slag’. Bob Roelofs....Meer


4 november 2023: opening tentoonstelling 'Max Wolff, van vluchteling tot bevrijder'

Op vrijdag 3 november 2023 werd in 'Airborne Museum at the Bridge' de tentoonstelling: ‘Max Wolff, van vluchteling tot bevrijder’ geopend. Max was een jonge Joodse jongen uit Arnhem. Zijn familie vluchtte in 1942 voor de jodenvervolging en dook onder in Brussel. Zijn zussen en zwager werden gedeporteerd en vermoord in Auschwitz. Meer..

 

18 oktober 2023: expositie Joodse Arnhemmers '40-'45 in de bibliotheek Rozet 
Van 7-19 november a.s. wordt in de bibliotheek van Rozet de expositie Joodse Arnhemmers ‘40-’45  gehouden met o.a. “Louisa, van 10 jaar, was ooggetuige”. Wethouder Bob Roelofs zal op maandag 6 november van 16-17 uur (inloop 15,30 uur) de opening verrichten. Daarna gaat hij in gesprek met gemeentelijk archeoloog Leo Smole over de vraag: ‘Hoe kan de geschiedenis van Joods Arnhem meer gaan leven in onze stad?. Het Déjà VU-Kwartet verleent muzikale medewerking. Aanmelden voor de opening graag via aanmelding@joodsmonumentarnhem.nl. Meer...

12 oktober 2023: Yad Vashem voor Albertus en Petronella van Oene-de Geest
Op 11 oktober j.l. kreeg het echtpaar van Oene postuum de Yad Vashem onderscheiding uitgereikt in het Nationaal Monument Kamp Amersfoort. Mevrouw Nicolaes, nicht van het echtpaar nam samen met mevrouw Perk de onderscheiding in ontvangst. Albertus en Petronella van Oene verleenden het Joodse echtpaar Muller uit Arnhem tijdens de oorlog bijna drie jaar onderduik in hun huis aan het Walburgersplein 13. De baby van het echtpaar ging in de onderduik in Noord-Brabant. De familie overleefde de oorlog. De aanvraag voor de onderscheiding werd gedaan door de dochter en kleindochter van het echtpaar Muller. Zij waren ook aanwezig bij de plechtigheid.


 

12 september 2023: 16 nieuwe struikelstenen in Arnhem
Op dinsdag 12 september a.s. werden op 6 adressen in Arnhem 16 nieuwe struikelstenen gelegd ter nagedachtenis aan de Joodse oud-bewoners. Meer....

1 september 2023: start scholenproject Holocaust 2023

Op 1 september j.l. verrichtte rector Niels van der Graaff van het Beekdallyceum de aftrap van het Holocaust scholenproject. Een nieuwe lichting Beekdallers gaat het project uitvoeren aan de hand van het vorig jaar verschenen lesboek ‘In de straten van Arnhem, estafette-herdenking Holocaust”. In zijn toespraak vertelde de rector...meer

 

28 augustus 2023: Airbornekrant 2023, scholenproject Holocaust in Arnhem 

In de Airbornekrant van 2023 wordt aandacht besteed aan de herdenking van de Hol0caustslachtoffers van Arnhem (pagina 13) en Velp (pagina 17). De titel van Arnhemse verhaal luidt 'Scholieren herdenken Holocaustslachtoffers Arnhem'. Meer...

22 augustus 2023: Joodse Arnhemse scouts in de oorlog

In Arnhem waren de Joodse families Cohen, Katzenstein en Kahané actief bij scouting. Ook Carel Kanstein, Max Wolff en Raf Silberberg waren lid. De redactie maakte aan de hand van de gegevens van Scouting Nederland een overzicht van hun lotgevallen, aangevuld met eigen onderzoek. Meer...

 

1 augustus 2023: het fatale bezoek aan een Arnhems hotel
Op 14 juli 1942 om half twaalf 's avonds meldt de kelner van Hotel Riche aan het Nieuwe Plein zich bij de Arnhemse politie. Hij heeft de minderjarige Hendrika de Haan bij zich uit Amsterdam. Zij vertelt dat zij met toestemming van haar ouders naar Doesburg is gereisd, maar niet meer op tijd naar Amsterdam terug kon keren. Voor het verhaal van de tiener Ruth Löwenstein klik hier

 

5 juli 2023: Yad Vashem voor Gerrit en Hetty Kramer-Harmsen

Op 6 juli j.l. kreeg het echtpaar Kramer-Harmsen postuum de Yad Vashem onderscheiding uitgereikt vanwege hulp aan onderduikers. Kleinzoon Gerrit nam de onderscheiding in ontvangst in het Nationaal Monument Kamp Amersfoort. Gerrit en Hetty namen tussen 1942 en 1944 de toen 18 jarige Siny Franken (1924-2012) op in hun huis aan de Jagerslaan 46. Siny's ouders en broertje doken onder bij de zwager en zus van het echtpaar, Arie en Rini Brugman-Harmsen aan de Tiendweg 34. De aanvraag voor de onderscheiding werd gedaan door de dochters van Siny. De familie Franken overleefde de oorlog. Voor het verhaal van Siny Franken, klik hier.


20 juni 2023: Oude etikettenmachine terug bij familie Mogendorff

In het Algemeen Dagblad van 28 mei 2023 lezen we dat een oude etikettenmachine van de Arnhemse NV Etikettenfabriek Mogendorff terug is bij de familie. Verslaggever Hans Brok schrijft: 

 

Locatie Joods Monument Arnhem:
Kippenmarkt/Jonas Daniël Meijerplaats